Tắc tia sữa luôn là vấn đề nan giải của các bà mẹ bỉm sữa, khiến họ phải đau đầu tìm kiếm cách giải quyết nhanh chóng, đơn giản, không gây đau đớn. Thời gian gần đây, một số mẹ rỉ tai nhau một phương pháp dân gian có tên là “độc lạ” – mẹo đánh thông tắc tia sữa. Sự thật về hiệu quả của phương pháp này là gì và bạn có nên sử dụng nó không? Bài viết này sẽ giải đáp mọi thắc mắc của bạn!
1. Chữa tắc tia sữa bằng lược có khoa học không?
Theo nguyên lý đã đề cập, lược có răng cưa dày và đều giúp mẹ tác động nhẹ nhàng vào vùng ngực bị co thắt do tắc tia sữa. Chải răng lược xuôi theo chiều sữa chảy giúp kích thích dòng chảy và đánh tan một phần sữa đông đang làm tắc nang sữa.
Tuy nhiên, hiện chưa có bằng chứng khoa học nào chứng minh việc dùng mồng tơi để điều trị tắc tia sữa. Đây đều là những bài thuốc dân gian được các bà mẹ truyền lại nhằm cải thiện tình trạng tắc tia sữa.
Vui lòng tiến hành nghiên cứu và cân nhắc kỹ lưỡng trước khi sử dụng phương pháp này.
2. Các phương pháp chải lược hiện nay
Theo dân gian, mẹ sử dụng mồng tơi theo một trong hai cách sau để giảm ứ sữa:
- Chải vú theo một hướng duy nhất bằng lược (xuống bầu ngực từ dưới lên trên bầu ngực).
- Kết hợp chải đầu và đắp lá mít lên ngực để tăng hiệu quả chữa tắc tia sữa.
3. Cách chữa tắc tia sữa bằng lược tại nhà
Cả hai cách chữa tắc tia sữa bằng mồng tơi dưới đây đều rất đơn giản và dễ thực hiện. Tôi muốn sử dụng nó ở nhà bất cứ khi nào tôi muốn mà không cần phải chuẩn bị nhiều thứ lỉnh kỉnh!
3.1 Mẹo chữa tắc tia sữa bằng lược
1 chiếc lược (mẹ nên chọn loại lược rộng bằng nhựa hoặc gỗ để tránh trầy xước ngực) và 1 chiếc khăn ấm.
Mẹ đã thực hiện các hành động sau:
- Bước 1: Lau sạch bầu ngực bằng khăn. Sau đó bà mẹ dùng lược chải hai bầu vú từ trong ra ngoài (từ gốc bầu vú đến núm vú).
- Bước 2: Mẹ đắp khăn ấm lên ngực và lặp lại bước 1.
Để thấy hiệu quả, hãy lặp lại các bước trên trong 3-5 phút, nhiều lần trong ngày (tùy thuộc vào lịch trình của bạn).
Lưu ý cho mẹ: Dùng lực quá mạnh sẽ khiến răng lược cọ vào da khiến da bị mẩn đỏ, trầy xước.
3.2 Chữa tắc tia sữa bằng lược kết hợp đắp lá mít
Bạn sẽ cần chuẩn bị một số nguyên liệu phức tạp hơn cho phương pháp này, số lượng như sau:
Nguyên liệu:
- 6-10 lá mít đun với 1 lít nước
- 1 chiếc lược
- 1 khăn nóng
Các bước rất đơn giản:
- Bước 1: Lau sạch bầu ngực bằng khăn ấm.
- Bước 2: Mẹ ngâm lược vào nước lá mít ấm (khoảng 40 độ). Sau đó, chải vú từ trong ra ngoài (từ gốc vú đến núm vú).
- Bước 3: Mẹ lấy lá mít tươi đun sôi rồi đắp trực tiếp lên ngực để làm ấm bầu ngực và giúp tuyến sữa lưu thông tốt hơn.
- Bước 4: Sau khi đắp lá mít lên ngực, nhúng khăn vào nồi nước lá, vắt bớt nước rồi chườm thêm 5-10 phút.
Lưu ý của mẹ: Đắp lá mít lên ngực khi còn ấm; lá tươi đun sôi rất nóng và có thể dễ dàng đốt cháy bạn.
Theo kinh nghiệm của mình thì phải kiên trì từ 3-5 ngày để cảm nhận dần tác dụng của phương pháp này nhé các mẹ!
Xem thêm: Top 9 Thuốc Thông Tắc Sữa Tự Nhiên Và Thuốc Kháng Sinh An Toàn Cho Bé
4. Lưu ý khi áp dụng phương pháp chải lược chữa tắc tia sữa
Sử dụng lược để hỗ trợ điều trị tắc tia sữa là phương pháp đơn giản, dễ thực hiện tại nhà. Tuy nhiên, để nguồn sữa được cải thiện rõ rệt nhất, các mẹ nên lưu ý những điều sau khi áp dụng phương pháp này:
- Mẹ không ngừng cho con bú trong thời gian điều trị tiết sữa: Theo cơ chế sinh học, oxytocin của trẻ càng tiết ra nhiều thì tuyến vú của mẹ càng lưu thông tốt. Nếu mẹ bị tắc sữa và ngừng cho con bú, bầu ngực căng tức do không giải phóng được lượng sữa vẫn tiết ra. Từ đó, tình trạng tắc tia sữa ngày càng trở nên nghiêm trọng.
- Khi kết hợp với lá mít, tôi chỉ chườm khi lá còn ấm khoảng 50-60 độ C; nếu lá quá nóng sẽ dễ làm bỏng da mẹ vì da ngực rất mỏng và nhạy cảm. Tôi bị cảm lạnh. Ngực bị rạn, nhất là sau khi sinh con khiến da ngực dễ bị tổn thương hơn.
- Chỉ những trường hợp tiết sữa nhẹ mới thấy những bài thuốc này có hiệu quả. Nếu sau khi áp dụng phương pháp này mà tình trạng tiết sữa của mẹ không được cải thiện, kể cả sau 2 ngày thì mẹ nên ngưng sử dụng và tìm đến những phương pháp khoa học hơn. Ngoài ra, nếu mẹ bị tắc tia sữa kèm theo các triệu chứng như sốt cao, đau nhức, mưng mủ thì nên đi khám ngay để tránh nhiễm trùng, hoại tử.
- Đây là bài thuốc dân gian lan truyền mà chưa được cơ quan y tế nào kiểm duyệt. Hơn nữa, ngay cả khi mẹ mới bắt đầu bị tắc tia sữa thì phương pháp này cũng không thể đảm bảo hiệu quả 100% vì còn tùy thuộc vào cơ địa của mỗi mẹ. Do đó, các mẹ không nên quá kỳ vọng vào phương pháp này mà nên cân nhắc các phương pháp chữa tắc tia sữa đã được thử nghiệm để đảm bảo an toàn và hiệu quả lâu dài.
5. Phương pháp chữa tắc tia sữa được khuyến khích hiện nay
Nếu mẹ còn e dè và băn khoăn không biết phương pháp dùng lược chải có hiệu quả trong việc chống tắc tia sữa hay không thì hãy tham khảo những phương pháp được liệt kê dưới đây. Đây là tất cả các phương pháp điều trị dựa trên khoa học hơn mà các bác sĩ khuyên dùng.
5.1 Đối với các trường hợp mới tắc
Hiệu quả của các phương pháp chữa tắc tia sữa phụ thuộc nhiều vào mức độ tắc tia sữa của mẹ. Nếu ống dẫn sữa của người mẹ mới bị tắc, cô ấy sẽ gặp các triệu chứng như:
- Tôi vẫn thấy sữa mẹ, nhưng tôi nghĩ nó không dễ dàng “giải phóng” như xưa. Sữa chảy ra chậm và yếu hơn, có hiện tượng vón cục ở bầu ngực khiến mẹ có cảm giác căng tức.
- Khi mẹ sờ vào bầu ngực sẽ thấy xuất hiện những mảng cứng bất thường.
- Sữa mẹ bắt đầu tiết ra ngày càng ít khiến việc vắt sữa trở nên khó khăn. Ngực mẹ căng và to hơn bình thường. Ngực của tôi ngày càng trở nên săn chắc hơn từng ngày.
- Một số trường hợp mẹ nhận thấy ít sữa và kèm theo sốt nhẹ hoặc có khối u ở ngực.
Tại thời điểm này, các bà mẹ sử dụng các phương pháp sau đây để giải phóng sữa mẹ:
Thứ 1 – Một bộ ngực ấm áp
Làm ấm bầu ngực giúp làm mềm bầu ngực, làm nở các nang sữa và làm tan cặn đông trong nang sữa. Do đó, tình trạng căng sữa giảm đi, giúp sữa chảy ra dễ dàng hơn. Bạn có thể dùng khăn để làm ấm ngực hoặc đổ đầy nước ấm vào chai nhựa và thoa lên ngực.
Rất đơn giản để áp dụng nhiệt theo ba bước:
- Bước 1: Chuẩn bị sẵn khăn tắm và một ít nước ấm. Nhúng khăn vào nước ấm 40-45 độ rồi đặt lên quầng vú.
- Bước 2: Massage nhẹ nhàng bầu ngực để kích thích sữa chảy.
- Bước 3: Dùng tay vắt một ít sữa trước để giảm căng sữa và giúp sữa chảy ra dễ dàng hơn. Điều này cũng làm mềm vú để bú dễ dàng hơn.
Không nên chườm ấm quá 3 phút vì có thể gây phù nề mạch máu dưới tuyến vú, dẫn đến vỡ mạch, tổn thương vú, áp xe vú/viêm vú.
2 – Massage ngực
Ngực của người mẹ mềm ra khi cô ấy xoa bóp chúng thường xuyên. Các động tác trong quá trình massage giúp đánh tan các cục sữa đông gây tắc tuyến sữa cũng như làm giãn nở các nang sữa giúp sữa được lưu thông. Ngoài ra, massage ngực còn giúp lưu thông sữa, làm giãn nở nang sữa, hỗ trợ mẹ phòng tránh các bệnh về tuyến vú như xơ nang, u xơ tuyến, viêm tuyến vú, áp xe vú…
Massage ngực như trong bài viết này kết hợp với chườm ấm sẽ cho hiệu quả tốt hơn mẹ nhé!
Các bước massage ngực cũng rất đơn giản; xin vui lòng xem quá trình dưới đây:
- Bước 1: Dùng ba ngón tay (ngón cái, ngón trỏ và ngón giữa) vuốt từ dưới bầu ngực theo hướng của động mạch. Ngực được hỗ trợ bởi bàn tay khác. Lặp lại mỗi bên 5 lần.
- Bước 2: Dùng ba ngón tay tiếp tục vuốt quanh bầu ngực. Sau đó, ngược chiều kim đồng hồ, lặp lại hai vòng đầu tiên.
- Bước 3: Mô phỏng động tác bú của bé bằng cách dùng ba ngón tay kéo nhẹ núm vú ra phía ngoài với lực tương đương với lực mút của bé. Lặp lại hành động này bốn lần.
- Bước 4: Đặt một bàn tay khum hình chữ C bên dưới bầu ngực. Sau đó, với tần suất tăng dần, nhẹ nhàng rung vú. Nhẹ nhàng xoa bóp vùng quầng vú bằng ba ngón tay ở phía đối diện. Thực hiện mỗi bên khoảng 1 phút.
- Bước 5: Đặt ngón tay cái và ngón trỏ lên trên quầng vú và nhẹ nhàng ấn xuống và hướng ra ngoài về phía quầng vú. Tay còn lại ấn tương tự nhưng từ dưới lên. Lặp lại quy trình 3-5 lần cho mỗi bên.
- Bước 6: Dùng một tay ấn nhẹ và kéo đầu vú ra, tay kia xoa bóp nhẹ nhàng đầu vú. Lặp lại hành động bốn lần.
3 – Sử dụng các sản phẩm chức năng bổ sung
Ngoài các phương pháp điều trị tắc tia sữa kể trên, mẹ có thể sử dụng một số thực phẩm chức năng lợi sữa để tăng tiết sữa, giảm tắc tia sữa. Các loại thực phẩm chức năng này chứa nhiều Canxi, Vitamin K, D3, B6, Magie, DHA và các dưỡng chất khác giúp hồi phục sức khỏe nhanh chóng cho mẹ và kích thích hoạt động của các tuyến vú. Mình đang tham khảo các dòng thực phẩm chức năng uy tín như:
- Mabio
- Ưu điểm của sữa
- Thuốc tiết sữa cho chim bồ câu
Mặc dù thực phẩm chức năng có thể giúp tăng tiết sữa và giảm tiết sữa cho mẹ nhưng trước hết các mẹ nên hỏi ý kiến bác sĩ về loại thuốc và liều dùng để yên tâm nhé!
5.2. Đối với các trường hợp tắc nặng
Những cách trên sẽ không có tác dụng với những trường hợp tắc sữa nghiêm trọng hơn. Nếu mẹ bị tắc tia sữa kèm theo những biểu hiện sau thì nên đến ngay cơ sở y tế để được thăm khám và điều trị.
- Người mẹ đang bị sốt cao (trên 38,5 độ C). Sốt cao có thể là dấu hiệu của các bệnh lý nguy hiểm ở tuyến vú như viêm vú, áp xe… cần được thăm khám, chẩn đoán và điều trị càng sớm càng tốt.
- Dù đã dùng các biện pháp xoa bóp, chườm ngực nhưng bầu ngực vẫn sưng tấy, căng tức. Sờ vào có cảm giác ấm và hơi sần chứ không mịn.
- Tôi mệt mỏi, đau đầu, ớn lạnh và khó thở.
- Dù đã áp dụng các phương pháp kể trên nhưng tình trạng của mẹ không cải thiện và nặng hơn sau 3-4 ngày.
Mặc dù tắc sữa là một vấn đề phổ biến ở các bà mẹ đang cho con bú, nhưng không phải trường hợp nào cũng được điều trị giống nhau. Do đó, mẹ phải theo dõi và lắng nghe cơ thể mình để xác định mức độ tắc tia sữa của mình rồi áp dụng phương pháp phù hợp.
Các bài thuốc dân gian mà cụ thể là mẹo chữa tắc tia sữa bằng mồng tơi chắc hẳn cũng có tác dụng chữa tắc tia sữa ở một mức độ nào đó. Tuy nhiên, đừng quá đặt niềm tin vào phương pháp này vì chưa có tổ chức nào thử nghiệm nó. Do đó, các mẹ hãy ưu tiên lựa chọn những phương pháp chữa tắc tia sữa khoa học nhé!
Nếu muốn trao đổi thêm về chủ đề này, hãy để lại bình luận bên dưới nhé!